Nghệ đen còn có tên là Nga truật, Ngải tím, Tam nại, Bồng truật, tên khoa học là Curcuma zeodaria, họ Gừng. Nghệ đen dùng để chữa ngực bụng đau, ăn uống không tiêu, trợ giúp tiêu hóa, chữa đau bụng, chữa ho, kinh nguyệt không đều. Còn được coi là thuốc bổ, thuốc kích thích thần kinh.
Liều dùng thường là 3-6g dưới dạng thuốc sắc, thuốc bột hay thuốc viên. Để chữa trẻ nhỏ bú sữa bị nôn ra có thể dùng bài thuốc sau đây: Nga truật-4g, Muối-3 hạt, sắc với sữa cho sôi chừng 5 phút, thêm rất ít ngưu hoàng (bằng hạt gạo thôi) rồi hòa tan để cho trẻ uống.
* Vì sao trẻ em hay đái dầm? Cháu tôi đã 8 tuổi mà còn hay đái dầm. Có cách nào khắc phục được không?
Theo BS Trần Văn Phúc thì đái dầm là tình trạng đi tiểu không tự chủ trong lúc ngủ, chủ yếu gặp ở trẻ nhỏ, nhưng cũng có thể gặp ở lứa tuổi thanh thiếu niên và người lớn. Thể đái dầm tiên phát xuất hiện từ nhỏ, nguyên nhân thường do cung phản xạ thần kinh kiểm soát việc đi tiểu phát triển chưa hoàn thiện. Khi trẻ lớn, thường sau 5 tuổi, đái dầm sẽ giảm và tự hết mà không cần phải can thiệp điều trị.
Thể đái dầm thứ phát xuất hiện sau một thời gian tối thiểu 3 tháng không bị đái dầm, do một căn nguyên nào đó gây nên, nếu sau 5 tuổi mà tình trạng đái dầm không giảm thì cần phải có sự can thiệp. Đa số nguyên nhân gây đái dầm thứ phát có liên quan tới yếu tố tâm lý như, giấc ngủ không sâu, thức giấc chậm và khó khăn, mơ đang đi tiểu, thay đổi môi trường sống và học tập, bố mẹ ly dị, bị hăm dọa, bị lạm dụng tình dục... Một số tổn thương thực thể gây ra đái dầm thứ phát như, giảm tiết hormon chống bài niệu vào ban đêm, dị tật bẩm sinh hệ sinh dục tiết niệu, viêm đường tiết niệu, đái tháo đường, gai đôi cột sống, táo bón... Đái dầm có thể do di truyền. Một số nghiên cứu gần đây đã phát hiện gen qui định đái dầm nằm trên cặp nhiễm sắc thể số 13 ở người bị đái dầm. Cách khắc phục chủ yếu là:
- Cho trẻ uống nhiều nước vào ban ngày, hạn chế uống nước trước khi đi ngủ 2 giờ, đi tiểu trước khi đi ngủ.
- Nói cho trẻ biết trong cùng lớp học cũng có nhiều bạn khác bị đái dầm, điều này khiến trẻ không thấy cảm giác xấu hổ, tự ti sẽ ảnh hưởng xấu đến tâm trạng của trẻ.
- Cần giải thích cho trẻ bằng những thuật ngữ đơn giản, dễ hiểu về những gì đang xảy ra để trẻ có thể nghe theo lời khuyên của cha mẹ.
- Giải thích cho trẻ hiểu ban đêm buồn đi tiểu cần phải tự giác thức dậy đi tiểu.
- Nếu trẻ sợ đêm đen, sợ phải ra nhà vệ sinh vào ban đêm, có thể đặt bô và đèn nhỏ cạnh giường để khuyến khích trẻ thức dậy khi cần phải đi tiểu.
- Gắn một thiết bị báo động đái dầm chạy bằng pin lên ngư��oi trẻ. Phương pháp này sử dụng cho thể đái dầm tiên phát, tỷ lệ thành công trên 70% sau 3 tháng điều trị.
- Lập một bảng theo dõi hàng tháng và trẻ được thưởng khi số lần đái dầm giảm. Buổi sáng ngủ dậy, trẻ tự đánh dấu vào bảng tình trạng “khô” hoặc “ướt” bằng một hình vẽ hoặc một ký hiệu.
- Cho trẻ cùng tham gia giặt giũ chăn, ga, chiếu, quần áo khi trẻ đái dầm.
Không nên phạt, không kết tội, không làm trò cười mỗi khi trẻ đái dầm. Tránh dùng thuật ngữ rườm rà phức tạp làm cho trẻ lo lắng, tình trạng đái dầm càng trầm trọng hơn. Không bắt trẻ mang bỉm khi đi ngủ. Bố mẹ không đánh thức trẻ dậy đi tiểu trong khi trẻ đang ngủ.
